Czym jest estoński CIT i skąd jego nazwa?

Estoński CIT to potoczna nazwa ryczałtu od dochodów spółek, czyli alternatywnej formy opodatkowania przewidzianej w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. System ten został wzorowany na rozwiązaniach stosowanych od ponad 20 lat w Estonii, dlatego przyjął właśnie taką nazwę.

Podstawowa idea estońskiego CIT polega na tym, że spółka nie płaci podatku, dopóki nie wypłaca zysku. Zyski zatrzymane w firmie, przeznaczone na inwestycje lub rozwój działalności, pozostają więc nieopodatkowane. Dopiero wypłata dywidendy powoduje powstanie obowiązku podatkowego.

W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca może – ale nie musi – reinwestować zyski bez podatku tak długo, jak środki pozostają w firmie. Co więcej, wypłata zysków może następować w dowolnym momencie, nawet co miesiąc, z zachowaniem preferencyjnej stawki podatkowej.

Poznaj historię estońskiego CIT

Na czym polega mechanizm estońskiego CIT?

W klasycznym modelu CIT podatek płaci się od każdej faktury, a więc bieżących dochodów. W estońskim systemie opodatkowanie pojawia się jednak dopiero w momencie dystrybucji zysków. Dzięki temu spółka może efektywniej zarządzać kapitałem i zwiększać płynność finansową.

System ten zachęca przedsiębiorców do inwestowania, ponieważ dopóki zysk pozostaje w firmie, nie powstaje żadne zobowiązanie podatkowe. W rezultacie estoński CIT wspiera rozwój przedsiębiorstw, które chcą przeznaczać środki na rozwój zamiast odprowadzać podatek od każdego przychodu.

Stawki podatku estońskiego

Wysokość podatku w systemie estońskim zależy od statusu podatnika i rozmiaru działalności:

• 10% – dla małych podatników lub podatników rozpoczynających działalność,
• 20% – dla pozostałych przedsiębiorców.

Przy wypłacie zysku spółka ma obowiązek pobrania podatku PIT w wysokości 19%. Jednocześnie stosuje się mechanizm odliczenia, dzięki któremu 90% lub 70% podatku zapłaconego przez spółkę pomniejsza podatek wspólnika.

W rezultacie łączne efektywne opodatkowanie wynosi:

• 20% dla małych podatników,
• 25% dla pozostałych.

Dla porównania, przy klasycznym rozliczeniu CIT i PIT całkowite obciążenie podatkowe wynosi odpowiednio około 26,29% i 34,39%.

Co istotne, spółki estońskie zasadniczo nie opłacają składek ZUS, składki zdrowotnej ani daniny solidarnościowej, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność tego systemu. W efekcie wielu przedsiębiorców postrzega go jako realną ulgę podatkową i sposób na poprawę rentowności. Składki zdrowotnej ani daniny solidarnościowej, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność tego systemu.

Kiedy należy zapłacić podatek?

Zobowiązanie podatkowe w estońskim CIT powstaje dopiero w momencie wypłaty zysku. Nawet wtedy jego płatność jest odłożona w czasie – spółka rozlicza go dopiero w marcu następnego roku.

Przykład:
Spółka w 2022 r. osiągnęła zysk 1 mln zł. W czerwcu 2023 r. wspólnicy podjęli uchwałę o wypłacie dywidendy. Mimo to podatek zostanie zapłacony dopiero w marcu 2024 r.

Warto pamiętać, że podatek estoński może pojawić się także w sytuacji tzw. ukrytych zysków lub wydatków niezwiązanych z działalnością. Ukryte zyski to m.in. świadczenia spółki na rzecz wspólników, takie jak pokrycie prywatnych kosztów. Z kolei wydatki niezwiązane z działalnością to np. darowizny. W takich przypadkach podatek płaci się do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania wypłaty lub wydatku.

Jak uniknąć ukrytego zysku z składek członkowskich w estońskim CIT?

Estoński CIT a kwartalne rozliczenie VAT

Estoński CIT daje firmom większą swobodę finansową, ponieważ nie wymaga comiesięcznego odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy. Zyski mogą być zatrzymane w firmie i wykorzystywane na bieżącą działalność.

Podobne korzyści można uzyskać także w podatku VAT, wybierając rozliczenia kwartalne. Takie rozwiązanie zapewnia dłuższy czas na rozliczenie podatku naliczonego, co pozytywnie wpływa na płynność finansową.

Zgodnie z art. 99 ust. 3 ustawy o VAT deklaracje kwartalne mogą składać:

• mali podatnicy stosujący metodę kasową (obligatoryjnie),
• mali podatnicy, którzy wybiorą tę formę dobrowolnie,
• spółki estońskie, których sprzedaż w poprzednim roku nie przekroczyła równowartości 4 mln euro.

Z kolei status małego podatnika VAT przysługuje obecnie przedsiębiorcom, których roczna sprzedaż (z podatkiem) nie przekroczyła 1,2 mln euro – przy czym limit ten ma zostać zwiększony do 2 mln euro.

Korzyści z kwartalnego rozliczania VAT

Kwartalne rozliczenia VAT zapewniają przedsiębiorcy więcej czasu na odliczenie podatku naliczonego i uporządkowanie rozliczeń. W efekcie firma zyskuje większą elastyczność finansową i możliwość lepszego planowania wydatków.

Dzięki rzadszym rozliczeniom przedsiębiorcy mogą uniknąć problemów z bieżącą płynnością, a także szybciej reagować na sezonowe zmiany przychodów. Co więcej, rozliczenia kwartalne ułatwiają wprowadzanie korekt, ponieważ błędy można naprawić w szerszym przedziale czasowym.

„Estoński CIT daje firmom oddech finansowy – pozwala rozwijać się i inwestować, zamiast oddawać zyski w formie podatku.”

– Michał Kordiak

Podsumowanie

Estoński CIT to rozwiązanie, które może realnie poprawić kondycję finansową spółki. Odroczenie momentu opodatkowania, niższe efektywne stawki i brak obowiązku comiesięcznych zaliczek sprawiają, że przedsiębiorcy zyskują większą swobodę inwestycyjną.

W połączeniu z kwartalnym rozliczeniem VAT estoński CIT staje się skutecznym narzędziem do poprawy płynności i budowania długoterminowej stabilności finansowej firmy. Dlatego warto rozważyć jego wdrożenie, zwłaszcza jeśli Twoja spółka planuje rozwój lub reinwestowanie zysków.

Zastanawiasz się, czy estoński CIT będzie korzystny dla Twojej spółki?
Skontaktuj się z nami – przeanalizujemy Twoją sytuację i pomożemy wdrożyć rozwiązanie, które realnie poprawi rentowność i płynność finansową firmy: kancelaria@kancelariailt.pl

AUTOR:
Michał Kordiak – prawnik, doradca podatkowy w Kancelarii ILT